Question 1

Çocuğumda hangi yaşta hangi şikayetler olduğunda Asperger/OSB'den şüphelenmeliyim?

Accepted Answer

1 ayda göz teması, 6 ayda aktif iletişim, 8-9 ayda ismine bakma, 1 yaşta ortak ilgi beklenir. Gelişim örüntüsünde belirgin farklılık, sosyal ilgi azlığı, tekrarlayıcı hareketler ve değişikliğe aşırı tepki durumlarında uzman değerlendirmesi gerekir. İçgüdüsel endişenizi ciddiye alın.

Question 2

2-3 yaş öncesi bu belirtiler varsa mutlaka otizm midir?

Accepted Answer

Hayır. Erken dönemde OSB benzeri belirtiler başka gelişimsel durumlarla da görülebilir. Ayırıcı tanı ve düzenli takip önemlidir; erken müdahale her zaman faydalıdır.

Question 3

Asperger/OSB'nin nedeni nedir?

Accepted Answer

Tek bir neden yoktur; genetik ve çevresel faktörlerin etkileşimi söz konusudur. Bu, ebeveynlik hatası değildir; nörogelişimsel bir farklılıktır.

Question 4

Tanıda hangi tetkikler yapılır?

Accepted Answer

Tanı klinik değerlendirme ve gözleme dayanır. MR gibi görüntüleme rutin tanıda gerekli değildir; gerekirse eşlik eden durumlar için istenebilir. İşitme değerlendirmesi (BERA), çocuk nörolojisi ve genetik danışmanlık ayırıcı tanıda değerlidir.

Question 5

Hamilelikte Asperger/OSB teşhis edilir mi?

Accepted Answer

Hayır. Günümüzde OSB, hamilelikte teşhis edilmez; tanı doğum sonrası davranışsal gözlemle konur.

Question 6

Asperger/OSB'nin tedavisi var mı?

Accepted Answer

Kesin bir 'kür' yoktur. Hedef, çekirdek belirtileri yönetmek, becerileri geliştirmek ve yaşam kalitesini artırmaktır. Erken, yoğun ve bireyselleştirilmiş eğitim en etkilidir.

Question 7

Geç mi kaldık? Erken gelseydik iyileşir miydi?

Accepted Answer

Erken müdahale (genellikle 3 yaş öncesi) en etkili dönemdir; ancak ilerleme her yaşta mümkündür. Öğrenmek için geç değildir.

Question 8

Eğitsel tedaviler nelerdir?

Accepted Answer

Davranışçı yaklaşımlar (ABA), ESDM, TEACCH ve ilişki temelli yaklaşımlar bireysel ihtiyaca göre kombine edilir. Aile katılımı ve evde genelleme kritiktir.

Question 9

Haftada 2 saat eğitim yeterli mi?

Accepted Answer

Çoğunlukla yetersizdir. Kanıtlar haftada 25+ saat, yıllara yayılan yoğun eğitimi destekler. Az saatin etkisi, evde tutarlı uygulamalarla artırılabilir.

Question 10

Konuşma terapisi gerekli midir?

Accepted Answer

Pragmatik (sosyal) dil güçlükleri için konuşma terapisi etkilidir; sohbet başlatma, sıra alma, imaları anlama gibi becerileri hedefler.

Question 11

Ergoterapinin yeri nedir?

Accepted Answer

Öz-bakım, ince/kaba motor ve duyusal düzenleme için ergoterapi önemli bir destektir; duyu bütünleme yaklaşımları sık kullanılır.

Question 12

OSB'li çocuklar örgün eğitime başlayabilir mi?

Accepted Answer

Evet. RAM değerlendirmesi ile uygun eğitim ortamı (tam/yarı zamanlı kaynaştırma, özel sınıf, OÇEM) planlanır; destek eğitim odası sağlanabilir.

Question 13

İlaçlar OSB'yi tedavi eder mi?

Accepted Answer

Hayır. İlaçlar çekirdek özellikleri değiştirmez; DEHB, şiddetli kaygı, uyku gibi hedef belirtileri yönetmek için uzman hekim kontrolünde kullanılır.

Question 14

Vitaminler ve özel diyetler faydalı mı?

Accepted Answer

Spesifik eksiklik varsa hekim gözetiminde takviye yapılır; OSB'yi tedavi ettiği kanıtlanmış bir vitamin/diyet yoktur. Kısıtlayıcı diyetler dikkatle değerlendirilmelidir.

Question 15

Alternatif yöntemler (şelasyon, hiperbarik oksijen, nörofeedback)?

Accepted Answer

Şelasyon ve hiperbarik oksijen için etkinlik kanıtı yoktur ve risklidir; nörofeedback önerilmez. Destekleyici aktiviteler (müzik, spor) temel eğitimin yerine geçmemelidir.

Sık Sorulan Sorular